Pierwsza Stolica Polski, Miasto Świętego Wojciecha. Jeden z najważniejszych grodów monarchii wczesnopiastowskiej. Serce Szlaku Piastowskiego.
To właśnie na Wzgórzu Lecha w X i XI wieku powstaje duże założenie grodowe. Składa się ono z grodu książęcego z zamkiem i kaplicą oraz z 3 podgrodzi. W roku 970, w tym samym miejscu księżna Dąbrówka funduje kościół. Za czasów Bolesława Chrobrego, zostaje on przekształcony na budowlę trójnawową, nazywaną później „Matką Polskich Katedr”. Przed rokiem 1000 w katedrze zostają złożone relikwie pierwszego polskiego świętego - biskupa praskiego Wojciecha. W tym samym roku Gniezno staje się miejscem Zjazdu Gnieźnieńskiego. Do grobu św. Wojciecha przybywa cesarz niemiecki Otton III, a na synodzie kościoła polskiego w Gnieźnie, zostaje utworzona I Metropolia kościelna, z biskupstwami w: Krakowie, Wrocławiu i Kołobrzegu.
Gnieźnieńska katedra jest miejscem koronacji pięciu pierwszych królów polski: Bolesław I Chrobry- 1025, Mieszko II- 1025, Bolesław II Śmiały- 1076, Przemysł II- 1295, Wacław II- 1300. W jej wnętrzach kryją się liczne zabytki. Najcenniejsze z nich to drzwi gnieźnieńskie odlane w końcu XII wieku oraz srebrna trumienka otoczona barokową konfesją z relikwiami Św. Wojciecha. Obok katedry znajduje się kościół św. Jerzego, posadowiony na miejscu nieistniejącego zamku oraz Muzeum Archidiecezjalne i Archiwum Archidiecezjalne.
Prawa miejskie Gniezno otrzymało w 1238 roku. Otoczone murami obronnymi z trzema bramami: poznańską, toruńską i pyzdrską. Pomimo utraty stołeczności, miasto po 1418 było siedzibą prymasów polskich. Z licznych atrakcji turystycznych znajdujących się w Gnieźnie należy zwrócić uwagę na: Gród Gnieźninek, (jedna z satelitarnych wobec głównego grodu wczesnośredniowiecznych osad grodowych; część systemu obronnego większego grodu; znajduje się na terenie Miejskiego Parku, przy ul. Sobieskiego) zabytkową Parowozownię, która liczy sobie ponad 120 lat oraz kolej wąskotorową.
Więcej na temat początków państwa możesz poczytać tu i tu.
